Beschrijving

Willem Jansz. Blaeu (Uitgeest of Alkmaar, 1571 – Amsterdam, 1638) was een Nederlandse cartograaf en globemaker.

Willem Jansz. werd geboren als de zoon van een welvarende, doopsgezinde koopman. Hij werkte eerst bij Cornelis Hooft, een haringkoopman in Amsterdam, die getrouwd was met zijn nicht. Willem had meer interesse voor de wetenschap en tussen 1594 en 1596 trok hij naar de Deense astronoom Tycho Brahe, van wie hij instrumenten en globes leerde maken. Terug in Nederland vestigde hij zich eerst in Alkmaar, maar kocht in november 1599 een stuk grond op de Lastage. Vanuit zijn huis had hij iedere dag uitzicht op de schepen en de haven. Hij legde zich toe op het maken van globes en zeekaarten. Eenmaal in goeden doen verhuisde hij naar de Damrak in het pand de vergulde Sonnewijser. Door voortdurend contact bleef hij op de hoogte met de nieuwste bevindingen van de schippers, kapiteins en zeelieden.

De naam Blaeu (in het Latijn: Caesius) is hij pas na 1620 min of meer officieel gaan voeren. Na 1630 kwam zijn eerste atlas uit, met 60 kaarten en tekst in het Duits, Nederlands, Latijn en Frans. In 1633 werd hij aangesteld als kaartenmaker van de VOC en als examinator van de VOC-stuurlieden. In 1637 werd het bedrijf verplaatst naar de Bloemgracht. Op 21 oktober 1638 werd hij begraven in de Nieuwe Kerk.

Joan Blaeu, zijn zoon, zette het bedrijf voort samen met zijn jongere broer Cornelis. Willem, de tweede zoon trouwde met de mooie weduwe van Gillis Claesz. de Hondecoeter en beheerde de lettergieterij en het magazijn op de Bloemgracht.

De atlassen die Willem Blaeu samen met zijn zoon maakte waren in de 17e eeuw de meest gedetailleerde kaarten ooit gemaakt in aantrekkelijke kleuren en fraai uitgegeven. Het bekendste voorbeeld hiervan is de Atlas Maior, afgemaakt in 1665.

In 1670 werd de drukkerij verplaatst naar de Gravenstraat, sinds jaar en dag Blaeuerf geheten. Het pand brandde twee jaar later tot de grond toe af. De schade was aanzienlijk, volgens Jan van der Heyden, die de brand beschreef.

In het Nederlands Scheepvaartmuseum in Amsterdam zijn diverse kaarten tentoongesteld. Ook in het Tresoar te Leeuwarden is een exemplaar te bezichtigen.