Beschrijving

In 1572 verscheen in Keulen de stedenatlas van Braun en Hogenberg.

Frans Hogenberg sympathiseerde met de hervorming en vluchtte van Antwerpen naar Duitsland. In Keulen richtte Hogenberg een cartografische drukkerij-uitgeverij op. Samen met Georg Braun, kanunnik van de Dom van Keulen, die de atlas samenstelde en van commentaar voorzag en zijn zoon Abraham Hogenberg gaf hij het stadsgezichtenboek Civitates Orbis Terrarum uit. Dit boek sloeg aan in Duitsland en raakte later overal bekend. Het zesde en laatste deel verscheen in 1618.

Het is de grootste verzameling plattegronden en illustraties die ooit is verschenen. Het boek is ontstaan tussen 1572 en 1618 en bevat 546 kaarten en stadsgezichten van alle belangrijke steden in Europa en steden in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Ruim honderd kunstenaars en cartografen hebben meegewerkt aan deze atlas, die niet alleen plattegronden van steden laat zien maar ook afbeeldingen van mensen in hun landelijke kleding, schepen en topografische afbeeldingen van stad en land. De atlas was bedoeld als gids voor de in 1570 verschenen wereldatlas Theatrum Orbis Terrarum van Abraham Ortelius die inderdaad een aantal bladen voor zijn wereldatlas gebruikt heeft.

De platen van Georg Braun en Frans Hogenberg’s mijlpaal Civitates Orbis Terrarum zijn de meest waardevolle bron voor de studie van de Renaissance stedelijke topografie, en onder de meest suggestieve vogelvlucht uitzicht over de stad ooit gepubliceerd. Voor de eerste keer, Civitates de meegeleverde een uitgebreide reeks stadsgezichten met het doel waardoor ze in een accurate en betekenisvolle manier. Eerder collecties van stadsgezichten waren veel meer beperkt in omvang, en vaak deed geen echte poging om steden te maken met enige mate van trouw. Deze werken werden vaker een poging om die steden bestond dan de vorm die ze namen illustreren show, en zij die gewoonlijk niet meer dan een handvol van standpunten. De Civitates, daarentegen, inclusief honderden uitzicht en veel met kleinere steden die niet eerder topografische studies bekend zijn. Zelfs voor de grotere, belangrijke steden, zoals Parijs, de Civitates was van het grootste belang bij het opsporen van de geschiedenis van hun topografie.

Deze enorme collectie werd ontworpen om te dienen als een soort metgezel werk om het Theatrum Orbis Terrarum, de eerste moderne wereldatlas, uitgegeven door Abraham Ortelius in Antwerpen begin in 1570 (inderdaad, Hogenberg had eerste hand kennis van die indrukwekkende en invloedrijke werk, dat in opdracht van Ortelius om veel van de platen graveren van kaarten die zij inbegrepen). De tekst voor de Civitates is samengesteld en geschreven door Braun, de Canon van de Dom van Keulen, en een totaal van vijfhonderd standpunten werden uiteindelijk opgenomen. De meerderheid van de gravure werd ingevuld door Hogenberg en Simon Novellanus, velen na tekeningen van Joris Hoefnagel, een getalenteerde topografische kunstenaar.

Voor de Civitates, werden tekeningen en plannen gevraagd van de beste artiesten en kaartenmakers uit heel Europa. Als gevolg daarvan duurde het meer dan veertig jaar aan de honderden van de plannen die in de folio volumes die het complete werk te verzamelen.